Jak osadzić czcionki Google lokalnie – Instrukcja na WordPress
Czcionki są nieodzownym elementem zdecydowanej większości stron internetowych. Odpowiednio dobrane kroje pisma potrafią wzmocnić przekaz, ułatwić czytanie, a przede wszystkim nadać witrynie pożądany charakter. Nie warto jednak polegać na czcionkach dostępnych online, gdyż może nam to przynieść więcej szkody niż pożytku. W niniejszym artykule wyjaśniamy, jak osadzić czcionki Google lokalnie i dlaczego należy to robić. Zajrzyj do naszej instrukcji i zabezpiecz swoją stronę.
O co właściwie chodzi? – Czcionki Google w Niemczech
W 2022 roku miał miejsce precedens sądowy dotyczący właściciela strony internetowej, która używała czcionek z Google Fonts. Sprawa ta miała miejsce w Niemczech. Napisaliśmy na ten temat osobny artykuł, do którego przeczytania zachęcamy.
W procesie powołano się na prawo unijne (GDPR/RODO). Sprawa dotyczyła wykorzystania czcionek pobieranych z Google Fonts i wykorzystywanie ich na stronie internetowej. Oczywiście, czcionki Google Fonts są darmowe. Mają one status open source, co oznacza, że ich oryginalny kod źródłowy jest bezpłatnie udostępniany. W związku z tym można je rozpowszechniać i modyfikować bez opłat. Sąd podczas procesu uznał jednak, że istnieje poważny problem związany z pobieraniem tych czcionek z Google CDN, ponieważ w ten ujawnia to adresy IP komputerów osób odwiedzających naszą stronę. To z kolei jest bezpośrednim naruszeniem GDPR/RODO, gdyż adresy IP traktowane są jako dane osobowe.
Wyrok ten zapadł w Niemczech, ale pojawiają się już podobne procesy w innych krajach europejskich. Niewykluczone jest, że wszyscy będziemy zmuszeniu niebawem do zmian w zakresie stosowania Google Fonts.
Co to są czcionki Google?
Czcionki Google są darmowymi czcionkami internetowymi udostępnianymi przez firmę Google. Można je wykorzystywać na stronach internetowych, a także na potrzeby tworzenia grafik oraz logo. Jeżeli jednak chcemy uniknąć sytuacji w, której udostępniamy dane osobowe użytkowników naszej strony, a tym samym narażamy się na konsekwencje prawne, powinniśmy czcionki Google pobrać i osadzić lokalnie. Istnieją dwie możliwość, aby to zrobić. Pierwszą z nich jest ładowanie czcionek bezpośrednio z serwera Google. Druga zaś zakłada integrację ich ze stroną internetową.
Po co właściwie lokalnie osadzać czcionki Google?
Czcionki Google i ich lokalne osadzanie ma na celu przede wszystkim ochronę prywatności użytkowników. Warto to rozważyć, nie tylko po to, aby zabezpieczyć się przed ewentualnym pozwem. Takim działaniem zapewnimy prywatność użytkownikom naszej strony. Podczas pobierania czcionek z zasobów Google Fonts za pomocą Google CDN, adresy IP odwiedzających stronę są ujawniane. Może być to problematyczne z punktu widzenia ochrony prywatności. Lokalne osadzanie czcionek pozwoli uniknąć przesyłania danych użytkowników do zewnętrznych serwerów. Dzięki temu będziemy postępować zgodnie z przepisami GDPR/RODO.
Co więcej, dzięki lokalnemu osadzeniu czcionek zapewnimy sobie kontrolę nad ładowaniem ich na naszej stronie. Korzystanie z Google Fonts przez CDN oznacza, że czcionki ładują się z zewnętrznego źródła. Są one hostowane przez Google i dostarczane za pośrednictwem sieci dostarczania treści. CDN, czyli Content Delivery Network to rozproszona sieć serwerów rozmieszczonych w różnych miejscach na świecie. Dzięki nim treści między użytkownikami są przesyłane w efektywny sposób. Ten system może jednak wpłynąć na wydajność strony internetowej, gdyż wymaga pobierania czcionek z innego niż nasz własny serwera. Lokalne osadzanie czcionek, oznacza przechowywanie ich na własnym serwerze. Umożliwia większą kontrolę nad procesem ładowania i dostępem do czcionek, co może znacznie przyspieszyć czas ładowania się strony.
Wiąże się to z niezawodnością naszych działań, która to jest kolejnym argumentem przemawiającym za lokalnym osadzaniem czcionek Goggle’a. A mianowicie, korzystanie z zewnętrznie pobieranych czcionek oznacza, że strona może być uzależniona od dostępności innych serwerów. W praktyce oznacza to, że jeśli serwer Google Fonts będzie niedostępny lub będzie zgłaszał problemy, może dochodzić do nieprawidłowego wyświetlania czcionek na naszej stronie. Lokalne osadzanie fontów wyeliminuje ten problem, gdyż czcionki będą hostowane i ładowane bezpośrednio z serwera, na którym znajduje się strona.
Google Fonts – jak zalegalizować ich użycie jeżeli nie zostaną osadzone lokalnie?
Jak już wspominaliśmy, jeśli podczas ładowania strony internetowej czcionki Google są bezpośrednio pobierane z serwera Google, to adres IP osoby odwiedzającej tę stronę jest przekazywany do Google. Jak wiemy, zgodnie z RODO, nawet adresy IP są uznawane za dane osobowe. Dlatego też integracja czcionek bezpośrednio przez serwer Google jest kwestią co najmniej delikatnej natury.
Do zalegalizowania czcionek Google Fonts na stronie internetowej bez osadzania ich lokalnie, należy zwrócić uwagę na kilka czynników i przestrzegać pewnych zaleceń. Poniżej wyszczególniliśmy kroki, które należy podjąć:
- Sprawdź warunki korzystania z czcionek Google. Przed użyciem czcionek Google należy zapoznać się z warunkami korzystania z nich. Znajdziesz je na oficjalnej stronie Google Fonts.
- Odpowiednia licencja. Google Fonts oferuje różne rodzaje licencji dla czcionek, m.in. takie jak licencje: open-source, licencje SIL Open Font License, Apache License 2.0 itp. Sprawdź, jaką licencję posiada wybrana przez Ciebie czcionka i czy odpowiada ona Twoim potrzebom.
- Polityka prywatności. Upewnij się, że Twoja polityka prywatności jasno informuje użytkowników o tym, że Twoja strona korzysta z czcionek Google Fonts. W treści dokumentu wskaż, że podczas ładowania czcionek mogą być ujawniane adresy IP użytkowników i wyjaśnij, w jaki sposób przetwarzane są te dane zgodnie z przepisami o ochronie prywatności.
- Monitoruj aktualizacje. Zamieszczenie stosownej informacji w polityce prywatności to nie wszystko. Później trzeba regularnie sprawdzać, czy Google Fonts nie wprowadziło czasem zmian w warunkach korzystania lub licencjach. Dlatego upewniaj się regularnie, że przestrzegasz aktualnych zasad i dostosuj swoje działania, jeśli zajdzie taka potrzeba.
Przestrzeganie tych kroków pomoże Ci zalegalizować i prawidłowo korzystać z czcionek Google Fonts na stronie internetowej bez konieczności ich pobierania i hostowania. Nie oszukujmy się, jest to dosyć żmudna praca, dlatego zalecamy zintegrowanie czcionek Google zgodnie z przepisami RODO i ładowanie ich lokalnie.
Sprawdź swoją witrynę
Pierwszym krokiem, jaki trzeba wykonać jest sprawdzenie czy czcionki Google w ogóle ładują się na Twojej stronie internetowej. W tym celu możesz skorzystać z narzędzia Google Fonts Checker. Pamiętaj jednak, że z jego pomocą sprawdzisz pojedynczą stronę. Dlatego też w okienko narzędzia należy wpisać i sprawdzić wszystkie strony po kolei, najpierw stronę główną, a następnie podstrony. Po kliknięciu przycisku „test” pojawi się raport o zastosowanych na stronie czcionka Google. Co więcej otrzymamy także informację o innych, ewentualnych usługach, które mogą powodować problemy z prywatnością użytkowników strony.
Dodatkowo na stronie pojawia się komunikat” Zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego w Monachium z dnia 20 stycznia 2022 r. możesz być uprawniony do roszczenia o odszkodowanie, jeśli Google przeładuje czcionki. Wynika to głównie z faktu, że dane są przesyłane do USA bez zgody odwiedzającego i bez technicznej konieczności.”
Poniżej zrzuty ekranu z dwóch stron. Pierwsza nich ma czcionki Google z których korzysta osadzone lokalnie. Druga pobiera je z serwera Google.

Test strony w narzędziu Google Fonts Checker wykazuje, że czcionki Google zastosowane na stronie zostały osadzone lokalnie.

Czcionki Google – jak lokalnie zintegrować je z WordPress?
Najprostszym sposobem jest hostowanie czcionek Google na własnym serwerze przy pomocy wtyczek dedykowanym na WordPress. Istnieje kilka wtyczek tego rodzaju m.in. Local Google Fonts, OMGF, Use Any Fonts, CAOS, WP Google Fonts. Umożliwiają one pobieranie i hostowanie czcionek na własnym serwerze. Często też optymalizują one czcionki i przyspieszają ich ładowanie. Z ich pomocą możemy też dodawać na stronę niestandardowe czcionki.
Instrukcja krok po kroku jak osadzić czcionki przy pomocy wtyczki Local Google Fonts
- Zaloguj się do zaplecza swojej strony na WordPress.
- Wybierz przycisk Menu po lewej stronie, kliknij Wtyczki, a następnie Dodaj nową.
- Wyszukaj wtyczkę Local Google Fonts i zainstaluj ją, a następnie aktywuj.
- Przejdź do sekcji Narzędzia i wybierz Local Fonts.
- Użyte na stronie czcionki Google zostaną odszukane przez wtyczkę.
- Na stronie ustawień wtyczki, zobaczysz pole tekstowe Enter Google Fonts URL. Trzeba tam wprowadzić URL czcionek Google, które chcesz osadzić. Możesz też odwiedzić stronę Google Fonts i wybrać odpowiednie czcionki. Następnie skopiuj adres URL czcionki z paska adresu przeglądarki i wklej go do pola tekstowego.
- Kliknij przycisk Add Font. Wtyczka pobierze wówczas czcionkę z podanego URL i doda je do lokalnego folderu.
- Wszystkie dodane czcionki możesz zobaczyć na liście czcionek.
- Z listy wybierz i zaznacz czcionki, które chcesz osadzić lokalnie i przejdź do sekcji Usage (użycie). Widoczny będzie wówczas kod CSS, który trzeba dodać do swojego motywu lub niestandardowego stylu.
- Skopiuj kod CSS i przejdź do sekcji Wygląd, a następnie Personalizacja w panelu administracyjnym.
- Skopiowany kod wklej do pola dostosowanego do stylu i zapisz zmiany.

Po wykonaniu powyższych czynności, czcionki Google powinny zostać osadzone na Twojej stronie na WordPress.
Czcionki hostowane na WordPress
Najbardziej popularnymi wtyczkami do osadzania czcionek jest właśnie wyżej opisana wtyczka Local Google Fonts oraz OMGF. Druga z nich, czyli OMGF (Optimize My Google Fonts) umożliwia pobieranie i hostowanie czcionek Google na Twoim własnym serwerze. Wtyczka automatycznie optymalizuje czcionki, minimalizuje liczbę żądań HTTP i przyspiesza ich ładowanie. Obydwie wtyczki dają większą kontrolę nad dostarczaniem czcionek i eliminują zależność od zewnętrznych dostawców. Wybór odpowiedniej wtyczki zależy oczywiście od osobistych preferencji. Dlatego też przed instalacją warto zapoznać się z tym co oferuje każda z nich i wybrać tę, która najlepiej będzie odpowiadć naszym potrzebom.

Czcionki Google – jak osadzić je bez pomocy wtyczek?
Istnieje także metoda osadzenia czcionek bez pomocy wtyczek. Jest ona jednak bardziej skomplikowana. Opiera się ona na zastosowaniu narzędzi, które generują odpowiedni styl ze ścieżkami dla każdej użytej na stronie czcionki. Trzeba je zamienić w arkuszach z linków na Google CDN. Następnie pliki pobieramy i wgrywamy do odpowiedniego katalogu na naszym serwerze.

Żeby osadzić lokalnie czcionki Google tą metodą musimy z listy czcionek wybrać tę właściwą. Następnie wybieramy style czcionek używanych na stronie. Wówczas wygeneruje się odpowiedni kod CSS. Należy przekleić go do arkusza CSS w miejsce gdzie normalnie występuje ten kod. Ostatnią czynnością jaką musimy wykonać jest pobranie czcionek, rozpakowanie i wgranie ich do katalogu na serwerze.

Google faworyzuje tę metodę. Jest to widoczne zwłaszcza podczas sprawdzania wyników strony za pomocą Google Page Speed Insights. Czcionki pobierane z CDN pozwalają stronom wczytywać się bez przeszkód. Co więcej strony o globalnym zasięgu dzięki temu działają szybciej. Niemniej jednak ta metoda jest trudniejsza do wdrożenia niż wyżej opisany sposób z zainstalowaniem jednej z dostępnych wtyczek.