Landy niemieckie fakty i ciekawostki
Republika Federalna Niemiec składa się z szesnastu krajów związkowych. Są to tak zwane landy niemieckie. To autonomiczne kraje związkowe, które posiadają własną konstytucję. Każdy bundesland ma swoją stolicę, rząd i parlament, które decydują o ważnych kwestiach, jakie dzieją się w danym kraju związkowym. Są to np. kwestie szkolnictwa. Niektóre sprawy są jednak podejmowane wspólnie przez rząd federalny. Ten podział znacznie się różni od naszych polskich województw.
Landy niemieckie zarys historyczny
Historia powstania niemieckich landów w dzisiejszym kształcie wiąże się ściśle z II wojną światową oraz wydarzeniami, które nastąpiły u schyłku XX w. Po zakończeniu II wojny światowej Niemcy zostały podzielone na cztery strefy okupacyjne – amerykańską, brytyjską, francuską i radziecką. Taki podział trwał do roku 1949. Niemcy zostały podzielone żelazną kurtyną, która dzieliła Niemcy Wschodnie (NRD) od Niemców Zachodnich (RFN). Wschodnia część Niemiec znajdowała się pod panowaniem Sowietów. W NRD podział na landy obowiązywał do 1952, później został zniesiony. W pozostałych trzech strefach okupacyjnych zaczęto tworzyć bundeslandy o strukturze federalnej. Kraje alianckie, szczególnie Francja, były zdania, że im bardziej podzielony kraj, tym mniejsze zagrożenie płynie z jego strony. Podział na landy miał więc osłabić potęgę Niemiec.
Niektóre landy istniały już od wieków, jak np. Bawaria, czy Hamburg. W 1949 r. powstała RFN, którą podzielono na następujące landy:
- amerykańska strefa – Bawaria, Brema, Hesja, Badenia-Wirtembergia
- brytyjska strefa – Hamburg, Dolna Saksonia, Nadrenia Północna-Westfalia, Szlezwik-Holsztyn
- francuska strefa – Nadrenia-Palatynat i Saara
Stolica Niemiec, czyli Berlin, została po wojnie podzielona również na cztery strefy. Od 1949 istniał podział na Berlin Wschodni i Berlin Zachodni. Upadek Muru Berlińskiego w 1989 oraz upadek ZSRR doprowadziły do Zjednoczenia Niemiec, co skutkowało przyłączeniem wschodnich rejonów Niemiec do RFN. Wówczas powstało 5 nowych landów – Brandenburgia, Meklemburgia-Pomorze Przednie, Saksonia, Saksonia-Anhalt i Turyngia. Republika Federalna Niemiec zjednoczyła się 3. października 1990 (Deutsche Wiedervereinigung, Deutsche Vereinigung). Tego dnia przypada święto narodowe Niemiec. Od roku 1990 Niemcy są więc podzielone na szesnaście bundeslandów. Wcześniej było ich 11.
Landy w Niemczech mapa
Obecny podział Niemiec na landy obowiązuje od 1990 r. Republika Federalna Niemiec leży w Europie Środkowej nad Morzem Bałtyckim i Morzem Północnym. Na południu kraju znajdują się Alpy. To jeden z najbardziej zaludnionych krajów w Europie, z liczbą ponad 80 milionów mieszkańców. Panuje tam łagodny klimat, a cały kraj jest poprzecinany dużą ilością rzek. Do największych rzek Niemiec zaliczamy oczywiście Ren. Rzeka ta wypływa z Alp, a jej niemiecka część liczy aż 865 km. To bardzo istotna rzeka dla Niemców. Została opisana już w średniowiecznej “Pieśni o Nibelungach”, której tetralogię stworzył w XIX Richard Wagner.
Landy niemieckie po polsku i ich stolice
Poniżej prezentujemy landy niemieckie po polsku, ponieważ bardzo często nie wiemy, jaki jest polski odpowiednik danego kraju związkowego.
Baden Württemberg – Badenia Wirtembergia ze stolicą w Stuttgarcie (Stuttgart)
Bayern – Bawaria ze stolicą w Monachium (München)
Berlin – Berlin ze stolicą w Berlinie
Brandenburg – Brandenburgia ze stolicą w Poczdamie (Potsdam)
Bremen – Brema ze stolicą w Bremie (Bremen)
Hamburg – Hamburg ze stolicą w Hamburgu
Hessen – Hesja ze stolicą w Wiesbaden (Wiesbaden)
Mecklenburg-Vorpommern – Meklemburgia-Pomorze Przednie ze stolicą w Schwerin (Schwerin)
Niedersachsen – Dolna Saksonia ze stolicą w Hanowerze (Hannover)
Nordrhein-Westfalen – Nadrenia Północna-Westfalia ze stolicą w Düsseldorfie (Düsseldorf)
Rheinland-Pfalz – Nadrenia-Palatynat ze stolicą w Moguncji (Mainz)
Saarland – Saara ze stolicą w Saarbrücken (Saarbrücken)
Sachsen – Saksonia ze stolicą w Dreźnie (Dresden)
Sachsen-Anhalt – Saksonia-Anhalt ze stolicą w Magdeburgu (Magdeburg)
Schleswig Holstein – Szlezwik-Holsztyn ze stolicą w Kilonii (Kiel)
Thüringen – Turyngia ze stolicą w Erfurcie (Erfurt)
Landy w Niemczech. Etymologia i nazewnictwo
Skąd pochodzi nazwa Bundesland? To tak naprawdę zbitka dwóch wyrazów – Bund i Land. Land oznacza w języku niemieckim kraj, ziemię. Natomiast wyraz określający Bund to po polsku związek. Bundesland oznacza więc kraj związkowy. W skrócie nazywamy bundeslandy po prostu landami. Etymologia nazw poszczególnych krajów związkowych jest bardzo ciekawa, ponieważ dzięki niej dowiadujemy się, skąd tak naprawdę wzięła się stosowana dziś nazwa.
Berlin to stolica Niemiec, a nazwa tego landu wywodzi się od słówka “berl”, co oznacza bagno. Może to więc świadczyć o tym, że dzisiejsza stolica RFN powstała na terenach podmokłych, bagnistych. Z kolei nazwa najbogatszego landu Niemiec, czyli Bawarii (Bayern) wywodzi się od wyrazu Bajuwaren, co oznacza lud żyjący na tym terenie już w VI w. Słowo baio oznacza Czechy, więc Bawaria to kraj ludzi czeskich.
Bardzo ciekawa jest też etymologia słowa Sachsen, czyli krajów związkowych Saksonia i Dolna Saksonia. Germańskie słowo “sahs” oznacza miecz. Można więc sądzić, że Saksonia to kraina walczących mieczem.
Wyraz Burg, który pojawia się w wielu nazwach bundeslandów (np. Hamburg, Brandenburg) oznacza po polsku twierdzę, zamek. W przypadku krajów związkowych słowo Burg oznacza bezpieczne i chronione miejsce, ponieważ kiedyś nie budowano zamków.
Nazwa niemieckiego landu Schleswig-Holstein to kilkuwyrazowe zbitki. Schlei oznacza w tym wypadku zatokę (land leży nad morzem, więc nic w tym dziwnego), natomiast wyraz Wig określał rynek, targ. Schleswig to więc targ nad zatoką. Wyraz Holstein wywodzi się od słowa Holcetae, które nawiązuje do nazwy plemienia saksońskiego. W wolnym tłumaczeniu oznacza to mieszkańców lasu. Land Schleswig-Holstein zamieszkiwali więc mieszkańcy terenów lesistych nad zatoką, gdzie odbywał się handel.
Wszystkie landy niemieckie ciekawostki
Istnieje bardzo dużo ciekawostek o landach niemieckich. Przedstawiamy Państwu najistotniejsze i najczęściej spotykane ciekawostki dotyczące niemieckich bundeslandów. Oczywiście często spotykamy się z pytaniami, jaki jest największy land w Niemczech? Jaki jest najmniejszy land w Niemczech? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć.
Największym landem w Niemczech jest Bawaria o powierzchni liczącej 70 551,57 km² Z kolei najmniejszym krajem związkowym jest Saara z powierzchnią 2670 km² Bundesland z największą liczbą ludności znajduje się w zachodnich Niemczech i jest to Nadrenia Północna-Westfalia, w której mieszka prawie 18 milionów osób.
- w Niemczech jest 16 landów
- najmniejszy land – Saara 2570 km²
- największy land – Bawaria 70 551,57 km²
- land z największą liczbą mieszkańców – Nadrenia Północna-Westfalia 17,93 mln
- 3 bundeslandy mają taką samą nazwę, jak ich stolica – Berlin, Brema i Hamburg
- Bawaria to najbogatszy land w Niemczech
- Hamburg to pod względem ludności drugie największe miasto w Niemczech
- najmniej zaludniony bundesland to Meklemburgia-Pomorze przednie – 69 os/km2
- Turyngia jest nazywana Zielonym Sercem Niemiec ze względu na walory turystyczne